Ik fietste langs het riviertje van mijn jeugd. Het water kronkelt de polder door, naar het dorp. Links van het pad lag de provinciale weg, rechts de platte kleigrond. Iedere keer als ik deze weg afleg ben ik weer thuis. Dan begrijp ik op welke manier familie en sociale verbanden in elkaar grijpen.

Omdat mijn nieuwe roman wederom gaat over dit eiland waar ik opgroeide, tussen de rivieren, mocht ik op de radio vertellen over deze streek, en over New York. Ogenschijnlijk zonder verband, maar toch ergens heel helder, want mijn moeder is de link.

Als je hier opgroeit, woont en leeft voel je je klein. In deze polder, een eiland tussen de rivieren, ben je zo klein, je werpt geen schaduw op de klei. In New York voel ik me ook erg klein, tussen die wolkenkrabbers van beton en glas, maar in tegenstelling tot de polder sta je daar vanzelf in de schaduw.

Mijn moeder was erg goed in het klein houden van haar leven. De basis daarvan is zorgen voor anderen. In deze streek is het erg belangrijk voor anderen te zorgen omdat alleen dan het vangnet van eventuele zorg voor jezelf gespannen wordt, binnen die sociale context. Je hebt elkaar nodig.

In grote steden, in Amsterdam, maar zeker ook in New York, heeft niemand jou nodig en niemand zorgt voor je. Naar New York kijken door de ogen van mijn moeder is ontnuchterend. Ik zag ooit een vrouw met negen honden, een hondenuitlaatservice. Wat zou mijn moeder daarvan denken? Was twee niet genoeg?

Op de radio ging het over de volksaard van de mensen op dit eiland. Ik fietste langs het riviertje, en de mensen die ik passeerde zeiden me allemaal gedag. Niet alleen hallo zeggen (of zoals mijn jongste zoon daar doet: Hatjooo) maar contact maken, met houding, even een hand opsteken, oogcontact.

Als ik in Amsterdam een werkafspraak maak en op tijd lever, zeker met een boek, dan volgt er vaak een verbaasde reactie. Zo snel? Nu al? Afspraak gehaald? In de polder is het zaak juist te leveren en afspraken na te komen, als je dat drie keer niet doet wil niemand die vierde keer proberen.

Het gebrek aan sociaal contact en betrouwbaarheid is Amsterdam in natuurlijk funest, dat begrijpt iedereen die uit zo’n polder komt. In de steden worden werkgroepen samengesteld om erachter te komen hoe de sociale verbanden weer aangehaald kunnen worden en weer waarde kunnen krijgen. Het enige wat nodig is: leveren en Hatjooo.